Okłady borowinowe miejscowe należą do asortymentu wielu uzdrowisk i ośrodków rehabilitacyjnych, a coraz częściej z tego typu zabiegów można skorzystać w gabinetach kosmetycznych. Zabieg ze względu na bardzo dobre efekty terapeutyczne jest chętnie stosowany przez pacjentów. Jednorazowo obejmują one nie więcej niż 25 % ciała pacjenta. Okłady są wykonywane na zlecenie lekarza przez przeszkolony personel. Zabieg, ze względu na miejscowe oddziaływanie nie obciąża organizmu tak bardzo jak ma to miejsce w przypadku okładów borowinowych ogólnych lub kąpieli borowinowych. 
Borowina wykorzystywana do zabiegów pochodzi z naturalnych złóż torfowych. Powstaje ona poprzez naturalny proces humifikacji (rozkład związków organicznych do mineralnych przeprowadzany przez mikroorganizmy) nawarstwiających się obumarłych szczątków roślinnych i zwierzęcych. Proces ten trwa bardzo długo. 1 mm warstwa borowiny przybywa w ciągu jednego roku. Warto zaznaczyć, że pokłady tego surowca znajdujące się w Polsce nie przekraczają głębokości 10 m. Okłady borowinowe miejscowe wymagają znacznie mniejszego zużycia borowiny w porównaniu do zabiegów na całe ciało. Ma to duże znaczenie, gdyż według polskiego prawa nie można ponownie użyć do przeprowadzenia zabiegu borowiny raz już wykorzystanej. Zabiegi borowinowe najczęściej są wykonywane w ośrodkach, w pobliżu których znajdują się naturalne złoża tego surowca. Ma to znaczenie ze względu na eliminację problemów logistycznych.

Działanie na organizm

Okłady borowinowe miejscowe działają na organizm pacjenta głównie poprzez efekty termiczne. Właściwości surowca (np. duża pojemność cieplna) prowadzą do głębokiego przegrzania tkanek. Udowodniono, że podczas zabiegu ciepło nie działa wyłącznie w okolicy tkanek podskórnych, ale przenika w głąb organizmu. Podwyższenie temperatury danych struktur prowadzi do przyspieszenia krążenia krwi, a tym samym do większego jej przepływu przez zmienione chorobowo miejsce. Powoduje to lepsze odżywienie i dotlenienie tkanek oraz sprawne odprowadzanie substancji zbędnych i szkodliwych. Ciepło przyspiesza metabolizm komórek, a przez to ich podziały prowadząc do zwiększenia ich potencjału regeneracyjnego. Przyspieszenie krążenia krwi przyczynia się do szybszego wchłaniania krwiaków i obrzęków oraz działania przeciwbólowego. Okłady borowinowe wykazują duże właściwości przeciwzapalne. Na tą właściwość wpływają naturalne substancje znajdujące się w borowinie, np. kwasy humusowe, huminy, woski, tłuszcze, pektyny (garbniki), ale także niektóre hormony, enzymy czy antybiotyki. Borowina bogata jest również w związki mineralne, do których należą: związki żelaza, glinu i wapnia oraz siarczany magnezu i potasu. Eksperymentalnie udowodniono, iż składniki borowiny w niewielkich ilościach przenikają przez skórę do organizmu człowieka i w pewnym stopniu uzupełniają niedobory danych związków. Niewątpliwą rolę w nadawaniu odpowiednich właściwości borowinie mają znajdujące się w niej mikroorganizmy. Dzięki nim utrzymywane jest odpowiednie pH , które wpływa ograniczająco na rozmnażanie wielu szczepów mikroorganizmów chorobotwórczych zasiedlających skórę człowieka. Należy wspomnieć również o tym, iż borowina posiada w swoim składzie substancje nadające jej właściwości adsorpcyjne. Należą do nich np. garbniki. Dzięki temu wiąże ona na powierzchni swoich cząsteczek szkodliwe substancje i toksyny wydalane z organizmu przez skórę. Powoduje to jej głębokie oczyszczenie. Stosowanie okładów borowinowych miejscowych prowadzi do miejscowego rozluźnienia mięśni, a także wzrostu ich elastyczności. To z kolei przyczynia się do zwiększenia ruchu w stawach objętych zabiegiem. Mając na uwadze termiczny aspekt zabiegu, borowina przyczynia się do normalizacji procesów termoregulacji organizmu. Niektóre substancje zawarte w surowcu wpływają drażniąco na znajdujące się w skórze zakończenia nerwów unerwiających narządy wewnętrzne. Dzięki temu zabieg pośrednio wpływa na ich pracę.

Wskazania

Jako główne wskazania do stosowania okładów borowinowych miejscowych wymienia się:

• Przewlekłe stany zapalne stawów
• Choroby reumatyczne
• Chorobę zwyrodnieniową stawów
• Przykurcze w stawach
• Przeciążenia mięśni
• Przewlekłe infekcje
• Przewlekłe nerwobóle
• Schorzenia narządów wewnętrznych
• Stany po urazach narządu ruchu

Przeciwwskazania

Do głównych przeciwwskazań do stosowania okładów borowinowych miejscowych należą:

• Stany zapalne w fazie ostrej i podostrej
• Nieuregulowane schorzenia kardiologiczne
• Niewydolność oddechowa
• Ostre infekcje i stany podgorączkowe
• Choroby zakaźne
• Świeże urazy
• Cukrzyca
• Skłonność do krwawień
• Osteoporoza
• Choroby nowotworowe
• Ciąża
• Zaburzenia w obrębie układu hormonalnego
• Zaburzenia czucia
• Owrzodzenia i uszkodzenia skóry
• Stan znacznego osłabienia i wycieńczenia organizmu

Podsumowanie

Okłady borowinowe miejscowe wykonywane są na zlecenie lekarza przez odpowiednio przeszkolony personel. Jednorazowo powierzchnia objęta zabiegiem nie przekracza 25 % całkowitej powierzchni ciała. Zabieg przynosi bardzo dobre efekty terapeutyczne zwłaszcza w leczeniu przewlekłych stanów zapalnych. Z tego względu jest chętnie stosowany przez pacjentów. Borowina działa korzystnie na organizm poprzez wywołanie efektów termicznych. Właściwości lecznicze nadają jej również składniki w niej zawarte. Okłady borowinowe miejscowe oferowane są najczęściej przez ośrodki znajdujące się w niedalekiej odległości od jej naturalnych złóż. Można z nich skorzystać w niektórych sanatoriach, ośrodkach fizjoterapeutycznych, ale także coraz częściej w ośrodkach odnowy biologicznej i gabinetach kosmetycznych.